Pandemia COVID-19 coraz mocniej wpływa na funkcjonowanie firm w Polsce i na świecie. I choć sytuacja nie jest jednakowa dla wszystkich branż, przybywa przedsiębiorców, którzy głośno zadają pytanie: Czy i kiedy pojawi się zagrożenie niewypłacalnością? Aby tego uniknąć kluczowe staje się przygotowanie dobrego planu kryzysowego i naprawczego, zanim jeszcze problem pojawi się na horyzoncie.

Problemy z dostawą materiałów i półproduktów, przymusowe przestoje czy niskie wykorzystanie mocy produkcyjnych, już teraz wpływają na opóźnienia w realizacji zamówień. To z kolei przekłada się na spadek przychodów i trudności z bieżącym regulowaniem powstałych zobowiązań, a stąd już tylko krok do zagrożenia prawidłowej działalności firm. Tak wyjątkowa sytuacja wymaga nadzwyczajnego działania, podjęcia szybkich kroków i opracowania katalogu narzędzi ratunkowych. W dłuższej perspektywie ich zadaniem będzie wsparcie w zapewnieniu płynności finansowej, pomimo chaosu, który szybko może wkraść się do przedsiębiorstwa.

Powrót do realizacji przyjętych strategii rozwoju, znacząco utrudnia brak przygotowanych scenariuszy awaryjnych do zarządzania sytuacją kryzysową, których wprowadzenie znacząco ułatwia dostosowanie się do nowej rzeczywistości. Właściwie dobrany scenariusz może zapewnić szybkie ustabilizowanie nawet bardzo napiętej sytuacji. Awaryjne scenariusze postępowań pozwalają również na rozłożenie ciężaru problemów na większy krąg podmiotów i łatwiejsze przejście przez trudny okres. W szczególności jeśli będzie to możliwe z dodatkowym wykorzystaniem wsparcia Skarbu Państwa.

Kluczowy jest czas reakcji

Bazą dla opracowania scenariuszy postępowań jest Prawo Restrukturyzacyjne, utworzone na potrzeby sytuacji kryzysowych. Jest ono skierowane do wszystkich typów przedsiębiorstw i zawiera szereg procedur, z uwzględnieniem wachlarza instrumentów pomocowych wprowadzonych przez rząd specustawami. Co jednak powinny zrobić firmy, by móc zareagować we właściwym czasie? Kluczowe jest wczesne rozpoznanie sytuacji, wylistowanie dostępnych instrumentów pomocowych i źródeł finansowania kryzysowego oraz przygotowanie schematu restrukturyzacji przedsiębiorstwa w oparciu Prawo Restrukturyzacyjne.

W przypadku kryzysowej sytuacji czas odgrywa kluczowa rolę. Opracowywanie wniosku o restrukturyzację czy o finansowanie po tym, gdy stanie produkcja, zostaną wypowiedziane kontrakty czy naliczone i potrącone kary umowne, będzie już bowiem praktycznie bezskuteczne. Firmy muszą więc przewidywać ryzyka i negatywne scenariusze, by zachować jakiekolwiek szanse na reakcję. Szybka interwencja może przynieść skutek w postaci zawarcia porozumienia z wierzycielami lub efektywnego podjęcia działań naprawczych, które przełożą się na większą efektywność kluczowych dla przedsiębiorstwa obszarów. Warto zdawać sobie sprawę, że dobrze zaplanowane działania, mimo kryzysu, mogą ostatecznie poprawić pozycję rynkową przedsiębiorcy.

Doradca na trudne czasy

Podjęcie działań restrukturyzacyjnych często nie wiąże się z radykalnymi zmianami, a jedynie z rozsądnym planowaniem i rozpoznaniem. Dlatego każdy przedsiębiorca może skorzystać z indywidualnie dopasowanych postępowań, pozwalających ograniczyć ryzyka i wyjść obronną ręką z sytuacji kryzysowej. Jedną z możliwości jest wykorzystanie doświadczenia doradców restrukturyzacyjnych. – Zauważamy rosnący odsetek przedsiębiorców, którzy wykazują się coraz większą świadomością posiadania dobrze przygotowanego planu działań na wypadek kryzysu. Dlatego już od kilku dni opracowujemy scenariusze działań dla firm, które pomogą im ograniczyć negatywne skutki ekonomiczne, wynikające z obecnej pandemii – wskazuje Małgorzata Anisimowicz, prezes zarządu PMR Restrukturyzacje S.A.

Znajomość przepisów otwiera wielkie możliwości

– W skrajnie trudnych sytuacjach kryzysowych przepisy Prawa Restrukturyzacyjnego pozwalają w kontrolowany sposób zmniejszyć koszty, wstrzymać przyszłe płatności, zmienić umowy, zabezpieczyć umowy najmu, umowy kredytowe z bankiem czy też umowy leasingowe. Wszystko po to, by możliwie najłagodniej i z korzyścią dla wszystkich stron, wyjść z kłopotów „obronną ręką” – podkreśla Małgorzata Anisimowicz.

Aby w pełni wykorzystać wszystkie możliwości ochrony przedsiębiorstwa, konieczna jest jednak dogłębna znajomość przepisów i doświadczenie w ich zastosowaniu. Równie istotna jest świadomość wykorzystania specustaw, które dostarczają wiele dodatkowych narzędzi ekonomicznych ułatwiających funkcjonowanie przedsiębiorstwa na różnych polach działalności.

W natłoku działań i przy wysokiej intensywności projektów, firmy nie mają jednak czasu i zasobów, aby na bieżąco śledzić zmiany w przepisach i nabywać umiejętności skutecznego ich stosowania. W tym celu, dla zapewnienia profesjonalnego wsparcia eksperckiego, ustawodawca przewidział rolę doradcy restrukturyzacyjnego. Jego zadaniem jest m.in. wsparcie przedsiębiorcy, opracowanie awaryjnych procedur restrukturyzacyjnych, opcji porozumienia z wierzycielami, katalogu narzędzi wsparcia ekonomicznego i innych niezbędnych dla procesu kwestii, które w pełni zabezpieczają firmę na wypadek kryzysu oraz chronią ją przed agresywną windykacją.

– Zewnętrzne wsparcie w opracowaniu katalogu narzędzi i źródeł finansowania pomostowego, scenariusza działań w sytuacji kryzysowej, bądź wsparcia przy podjęciu decyzji o restrukturyzacji na podstawie naszego doświadczenia, powinno obejmować ze strony doradcy restrukturyzacyjnego i współpracującego z nim interdyscyplinarnego zespołu szereg działań. Jest to m.in reprezentacja prawna przedsiębiorstw w postępowaniach restrukturyzacyjnych, audyt ekonomiczno-restrukturyzacyjny przedsiębiorstw oraz analiza strategiczna w celu identyfikacji skali i rodzaju kryzysu, katalog instrumentów ratunkowych dedykowanych do danego przypadku, wskazanie projektu rozwiązań naprawczych i formy restrukturyzacji, przygotowanie planów restrukturyzacyjnych i opracowywanie propozycji układowych. Zadaniem doradców jest także aktywne uczestnictwo w pozyskaniu finansowania i zawieranie porozumienia z wierzycielami – podkreśla Małgorzata Anisimowicz, prezes zarządu PMR Restrukturyzacje S.A. i dodaje, że każdy przypadek zależy od gotowości przedsiębiorstwa do jak najwcześniejszej konfrontacji z mapowaniem ryzyk i profesjonalnej oceny zagrożenia.